Spis treści:
1. Student będący obywatelem państwa UE
2. Student będący obywatelem państwa trzeciego
3. Co z oświadczeniem, kiedy student jest zwolniony z uzyskiwania zezwolenia na pracę?
4. Jak prawidłowo powinna być skonstruowana umowa o praktyki studenckie z obywatelem państwa trzeciego?
Osoby kształcące się na studiach bardzo często podejmują pracę zarobkową. Wśród tych osób często znajdują się osoby posiadające obywatelstwo innych państw. Czy student nie mający obywatelstwa polskiego może być zatrudniony, a jeżeli tak, to jakich formalności należy dopełnić?
Student będący obywatelem państwa UE
Jeżeli dana osoba posiada status studenta zatwierdzonej placówki edukacyjnej, ma wystarczające dochody wystarczające na utrzymanie oraz posiada ubezpieczenie zdrowotne – może legalnie przebywać w Polsce. Należy jednak pamiętać, że jeżeli pobyt w Polsce przekracza 3 miesiące, wymagana jest rejestracja swojego pobytu. Ubezpieczenie zdrowotne zapewnia zazwyczaj inny członek rodziny albo uczelnia (na wniosek!). Zatrudnienie takiej osoby nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi formalnościami po stronie pracodawcy.
Student będący obywatelem państwa trzeciego
Jeżeli osoba spoza UE podejmuje w Polsce studia, musi posiadać podstawę do legalnego pobytu w naszym kraju. Podstawą taką może być wiza albo zezwolenie na pobyt czasowy wydane w celu kształcenia się na studiach. Konieczne jest również wykupienie dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Jeżeli student posiada wizę oznaczoną symbolem 09 albo wspomniane zezwolenie, jest zwolniony z obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę. Pracodawca może wówczas bez przeszkód zatrudnić taką osobę. Należy jednak pamiętać, aby dokonywać okresowych weryfikacji posiadania przez pracownika statusu studenta i podstawy legalnego pobytu. Ustanie tych okoliczności powoduje konieczność powrotu do konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.
Student jest zwolniony z uzyskiwania zezwolenia na pracę – co z oświadczeniem?
W takim przypadku oświadczenie również nie jest wymagane. Wynika to z okoliczności, że obowiązek uzyskania zezwolenia na pracę jest ogólną zasadą panującą przy zatrudnianiu cudzoziemców z państw trzecich. W przypadku takich państw jak: Armenia, Białoruś, Gruzja, Mołdawia i Ukraina – podstawą wykonywania pracy może jednak być oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy wpisane do ewidencji oświadczeń, co wynika z rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2349). Nie zmienia to jednak faktu, że co do zasady wymagane jest zezwolenie. Skoro natomiast student posiadający wizę lub zezwolenie na pobyt czasowy w związku z kształceniem jest zwolniony z obowiązku uzyskiwania zezwolenia, to nie jest też konieczne rejestrowanie oświadczenia.
Umowa o praktyki studenckie z obywatelem państwa trzeciego
Formalne zatrudnienie studenta w drodze zawarcia umowy o prace lub innej umowy cywilnoprawnej nie jest jedyną formą nawiązania współpracy ze studentem. Studenci mogą bowiem odbywać u pracodawców praktyki studenckie, które mogą być nieodpłatne albo odpłatne. Do takiej relacji zastosowanie znajduje ustawa o praktykach absolwenckich z dnia 17 lipca 2009 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1244). Zgodnie z tymi regulacjami, podmiot przyjmujący na praktykę może przyjmować na praktykę osobę, która ukończyła co najmniej gimnazjum lub ośmioletnią szkołę podstawową i w dniu rozpoczęcia praktyki nie ukończyła 30. roku życia (art. 2 ust. 1). Przepis ten stosowany jest odpowiednio do absolwentów uczelni zagranicznych.