Spis treści:
1. Co oznacza żywotny interes osoby fizycznej ?
2. Na czym polega niezbędność przetwarzania dla ochrony żywotnych interesów?
3. Żywotny interes jako przesłanka ostateczna
4. Ochrona żywotnych interesów, a dane wrażliwe
5. Jakie są przesłanki przetwarzania w celu ochrony żywotnych interesów osoby fizycznej?
Przepisy RODO formułują konkretne podstawy prawne, które umożliwiają administratorom przetwarzanie danych osobowych. Art. 6 ust. 1 RODO obok zgody, niezbędności do zawarcia umowy czy obowiązku prawnego wskazuje przesłankę niezbędności przetwarzania do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej. Kiedy można w praktyce powołać się na tę przesłankę przetwarzając dane osobowe?
Żywotny interes osoby fizycznej
Aby oprzeć przetwarzanie danych osobowych na żywotnym interesie osoby fizycznej, przede wszystkim należy sprecyzować konkretny żywotny interes osoby, której dane dotyczą lub innej osoby fizycznej. Co należy rozumieć pod tym pojęciem? Chodzi o interesy, które mają znaczenie dla życia osoby – jak wynika z motywu 46 RODO. Jako przykład można wskazać cele humanitarne, monitorowanie epidemii i ich rozprzestrzeniania się, a także nadzwyczajne sytuacje takie jak klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka. W doktrynie wskazuje się także, że o żywotnych interesach osoby można mówić także w przypadku konieczności ratowania życia, zdrowia, a także ochrony majątku. Podkreślenia wymaga, że interesy, o jakich tu mowa, muszą dotyczyć osoby fizycznej – nie można powołać się na żywotny interes osoby prawnej.
Niezbędność przetwarzania dla ochrony żywotnych interesów
Samo występowanie żywotnych interesów osoby fizycznej nie wystarczy jednak, aby na tej podstawie legalnie oprzeć przetwarzanie danych osobowych. Polski organ nadzorczy wskazuje, że owo przetwarzanie danych osobowych musi być niezbędne do ochrony tych interesów. Dotyczy to zatem sytuacji, w których z jednej strony, dochodzi do zagrożenia żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej, a z drugiej strony, ochrona tych interesów nie jest możliwa w inny sposób, tylko przez przetwarzanie danych osobowych.
Żywotny interes jako przesłanka ostateczna
Sam motyw 46 RODO precyzuje dodatkowo, że żywotny interes innej osoby fizycznej może być podstawą przetwarzania danych osobowych wyłącznie w przypadkach, gdy ewidentnie przetwarzania tego nie da się oprzeć na innej podstawie prawnej. Oznacza to, że jeżeli tylko mamy możliwość skorzystania z innej podstawy prawnej przetwarzania danych osobowych, to powinniśmy to zrobić w pierwszej kolejności. Uzasadnienie takiego stanu rzeczy znajdujemy poprzez odniesienie do intencji prawodawcy dla wprowadzenia przesłanki ochrony żywotnych interesów. Podnosi się bowiem, że „intencją prawodawcy jest ochrona interesów większej wagi, która uzasadnia czasowy brak respektowania ochrony prywatności człowieka, zwłaszcza w aspekcie jego autonomii informacyjnej” (A. Nerka, M. Sakowska-Baryła, w: Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych, s. 164). Administrator powinien zatem rozważyć, czy w danej sytuacji priorytet mają prawa do ochrony danych osobowych, czy też większą wagę przejawiają żywotne interesy osoby fizycznej i potrzeba ich ochrony.
>Ochrona żywotnych interesów, a dane wrażliwe
Powyższe rozważania dotyczyły danych osobowych tzw. zwykłych. Jak ma się żywotny interes osoby do przetwarzania danych szczególnych kategorii, zwanych danymi wrażliwymi? Zasługują one na szczególną ochronę i jakkolwiek przesłanka ochrony żywotnych interesów może być podstawą przetwarzania danych osobowych wrażliwych, tak konieczne jest spełnienie dodatkowego warunku. Jest nim okoliczność, że osoba, której dane dotyczą jest fizycznie lub prawnie niezdolna do wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych.
Jakie są przesłanki przetwarzania w celu ochrony żywotnych interesów osoby fizycznej?
Podsumowując, aby móc przetwarzać dane osobowe w oparciu o przesłankę z art. 6 ust. 1 lit. d) RODO, należy spełnić łącznie następujące warunki:
1. musi istnieć interes, mający znaczenie dla życia osoby (żywotny interes);
2. przetwarzanie danych osobowych jest niezbędne do ochrony tych interesów;
3. przetwarzania danych osobowych nie można oprzeć na innej podstawie prawnej,
4. w przypadku danych wrażliwych – osoba, której dane dotyczą obiektywnie nie może wyrazić zgody na przetwarzanie tych danych.
Niezależnie czy jesteś dużą korporacją czy małą firmą, administratorem czy podmiotem przetwarzającym, a może osobą, której prawo do prywatności zostało naruszone – służymy profesjonalną pomocą i doradztwem.