Spis treści:
1. Wprowadzenie
2. Jakie obowiązki spoczywają na konsumencie po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej?
4. Jaka jest odpowiedzialność karna za naruszenie obowiązków przez upadłego konsumenta?
5. Podsumowanie, czyli rzetelne wywiązywanie się z nałożnych przez sąd i syndyka obowiązków
Wprowadzenie
Dla osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej, która zainicjowała postępowanie o ogłoszenie upadłości konsumenckiej w celu uzyskania oddłużenia, wydanie przez Sąd upadłościowy postanowienia o ogłoszeniu upadłości, stanowi pierwszy sukces i pierwszy krok w celu osiągnięcia upragnionego celu.
Należy jednak mieć świadomość, że od tego momentu, w toku postępowania na konsumencie ciążą również pewne obowiązki, których wypełnienie jest niezbędne dla pomyślnego przebiegu procedury.
Jakie obowiązki spoczywają na konsumencie po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej?
W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości wyznacza się syndyka, który jest pozasądowym organem postępowania. Jego głównym zadaniem jest sprawowanie pieczy nad masą upadłości (majątkiem konsumenta) oraz jej likwidacja. Prawidłowe wykonanie obowiązków przez syndyka wymaga współdziałania ze strony konsumenta, i przede wszystkim tej współpracy dotyczą obowiązki konsumenta. Zostały one wskazane w ustawie Prawo upadłościowe, a niewywiązywanie się z nich jest zagrożone sankcjami.
Obowiązki upadłego względem syndyka reguluje art. 57 ust. 1. PrUp. Przepis stanowi, że upadły konsument jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Wykonanie tego obowiązku konsument potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu-komisarzowi. Powyższy przepis pochodzi z regulacji dotyczącej upadłości przedsiębiorców, ale w upadłości konsumenckiej stosujemy go odpowiednio.
Upadły konsument jest również obowiązany udzielać syndykowi oraz sędziemu-komisarzowi wszelkich potrzebnych wyjaśnień dotyczących swojego majątku.
Jakie są konsekwencje naruszenia obowiązków ciążących na konsumencie w toku postępowania upadłościowego?
Jak wskazano powyżej, aby zagwarantować wywiązywanie się przez konsumenta z nałożonych na niego obowiązków w toku postępowania upadłościowego, ustawa Prawo upadłościowe przewiduje rozmaite sankcje za naruszenie określonych obowiązków.
Najdalej idącą sankcją zdaje się być możliwość umorzenia postępowania upadłościowego, co będzie oznaczało zakończenie postępowania bez rozstrzygnięcia co do przedmiotu sprawy, a więc bez uzyskania oddłużenia.
Art. 49110 PrUp stanowi, że jeżeli upadły nie wskaże lub nie wyda syndykowi całego majątku, niezbędnych dokumentów lub w inny sposób nie wykonuje ciążących na nim obowiązków, sąd, z urzędu albo na wniosek syndyka lub wierzyciela, po wysłuchaniu upadłego, syndyka, a w razie potrzeby także wierzycieli, umarza postępowanie, chyba że uchybienie przez upadłego ciążącym na nim obowiązkom nie jest istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Co równie ważne, Sąd umarza postępowanie, jeżeli zostanie ujawnione, że dane podane przez dłużnika we wniosku o ogłoszenie upadłości są niezgodne z prawdą lub niezupełne, chyba że niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Jeżeli natomiast Sąd doszedłby do przekonania, że pomimo stwierdzonych uchybień konsumenta przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi, a konsument „odmawia współpracy”, pełniący obowiązki sędziego-komisarza może na niego nałożyć środki przymusu, w myśl art. 58 PrUp.
Jaka jest odpowiedzialność karna za naruszenie obowiązków przez upadłego konsumenta?
Trzeba również podkreślić, że ustawodawca wprowadził do prawa upadłościowego przepisy przewidujące odpowiedzialność karną, za naruszenie nałożonych obowiązków.
Zgodnie z art. 522 i 523 PrUp karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 podlega ten, kto:
-
-
- we wniosku o ogłoszenie upadłości podaje nieprawdziwe dane,
- w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości podaje sądowi nieprawdziwe informacji co do stanu majątku,
- nie wydaje syndykowi całego majątku wchodzącego do masy upadłości, ksiąg rachunkowych lub innych dokumentów dotyczących jego majątku,
- nie udziela syndykowi lub sędziemu-komisarzowi informacji dotyczących majątku upadłego lub nie udostępnia syndykowi posiadanych przez siebie danych lub dokumentów pozwalających na wykonanie określonych w ustawie obowiązków
-
Podsumowanie
Tematyka wypełniania obowiązków przez konsumenta w postępowaniu upadłościowym będzie rozwijana w kolejnych artykułach. Jednakże już z powyższego opracowania wynika, jak ważne jest rzetelne wywiązywanie się z nałożonych obowiązków oraz współpracowanie z syndykiem i sądem w toku postępowania upadłościowego. Nie powinno to jednak budzić zdziwienia, gdyż stawką jest uwolnienie się zadłużenia , niekiedy bardzo wysokiego.