Spis treści:
1. Jak wyliczyć wysokość podatku od ukrytych zysków?
2. Jak ustalić podatek od ukrytych zysków według sądów administracyjnych?
Estoński CIT nadal budzi wątpliwości w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania z tytułu ukrytych zysków. Problematyczną kwestią jest to, czy ukryte zyski powinno się kalkulować w oparciu o kwotę brutto, czy netto. Temat dotyczy między innymi wykorzystywania samochodów osobowych przez wspólników spółek na cele mieszane czy wykorzystywania składników majątku spółek, takich jak: laptopy, telefony komórkowe wykorzystywanych przez jej pracowników w celach prywatnych, gdy spółka ponosi w związku z nimi opłaty leasingowe.
Jak wyliczyć wysokość podatku od ukrytych zysków?
Zgodnie z art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT opodatkowaniu ryczałtem podlega m.in. wysokość ukrytych zysków (dochód z tytułu ukrytych zysków). Z kolei w myśl art. 28m ust. 3, przez ukryte zyski rozumie się „świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem (…)”. Czy w związku z tym, dla potrzeb obliczenia estońskiego CIT, ukryty zysk należy skalkulować w oparciu o kwotę netto z faktury (ujętej w wyniku finansowym), czy od czy kwoty brutto?
Warto zwrócić uwagę, że według ustawy o rachunkowości pojęcie kosztu czy ceny nabycia nie jest tożsame z pojęciem wydatku. Przykładowo – odpisy amortyzacyjne są kosztem, ale nie wydatkiem. Podobnie jest z nabyciem paliwa do samochodu – jest to koszt zużycia materiałów, którym co do zasady jest cena nabycia w kwocie netto, jeżeli VAT ten podlega odliczeniu. Czym innym jednak jest „wydatek”. Stanowi on wypływ środków pieniężnych z firmy, a rozchód środków pieniężnych następuje w kwocie brutto, czyli łącznie z VAT.
Fiskus domaga się liczenia podatku od kwoty brutto – m. in. w interpretacji Dyrektora KIS z14.12.2022 r. sygn. 0111-KDIB1-1.4010.696.2022.1.AND stwierdził, że ustalając wartość ukrytych zysków z tytułu wykorzystywania na cele mieszane aut osobowych przez udziałowców spółki, należy brać pod uwagę kwotę brutto, czyli z uwzględnieniem VAT wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki eksploatacyjne.
Jak ustalić podatek od ukrytych zysków według sądów administracyjnych?
W ocenie Sądu ustalając wartość ukrytych zysków w rozumieniu wyżej powołanego art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT oraz wartość wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych na cele mieszane, należy brać pod uwagę wartość wydatków w kwocie brutto (tj. wraz z naliczonym podatkiem VAT) – tak wskazał WSA w Gdańsku w wyroku z 25.07.2023 r. sygn. I SA/Gd 491/23. W konsekwencji Sąd uznał za prawidłowy pogląd organu, że wydatki eksploatacyjne związane z samochodami użytkowanymi przez pracowników spółki/wspólników spółki również do celów prywatnych stanowią wydatki niezwiązane/ukryty zysk z prowadzoną działalnością gospodarczą w wysokości 50% tych wydatków w wartości brutto.
Analogiczne stanowisko zajął WSA w Gdańsku w wyroku z 21.02.2024 r. sygn. I SA/Gd 1054/23.