Zmiany dotyczące rad nadzorczych – nowelizacja KSH. Zasada „business judgement rule”

Nowa przesłanka unieważnienia postępowania

13 października 2022 r. wejdzie w życie kolejna zmiana Kodeksu spółek handlowych („k.s.h.”).

Nowelizacja dotyczy w głównej mierze prawa holdingowego natomiast nie mniej ważnym punktem nowelizacji są regulacje dotyczące rad nadzorczych.

Rady nadzorcze otrzymają najwięcej nowych narzędzi (zwłaszcza do kontroli zarządu), a ich kompetencje, obowiązki i zakres odpowiedzialności znacznie wzrosną.

Najważniejsze zmiany k.s.h. od 13.10.2022 roku:

  • zmienią się zasady zwoływania i organizacji posiedzeń rady nadzorczej, uregulowano pozycję przewodniczącego Rady Nadzorczej
  • Rada Nadzorcza zyska prawo do żądania informacji dotyczących stanu spółki pod rygorem odpowiedzialności karnej
  • Zarząd będzie miał obowiązek regularnego raportowania stanu spółki Radzie Nadzorczej
  • Rada Nadzorcza będzie mogła powoływać spośród swoich członków doraźne o stałe komitety do wykonywania określonych czynności nadzorczych
  • wprowadzona zostanie możliwość zlecenia przez Radę Nadzorczą zbadania określonej sprawy i majątku spółki na koszt spółki lub przygotowanie analiz i opinii dorady Rady Nadzorczej
  • sformalizowano obowiązek zachowania lojalności wobec Spółki przez członków Rady Nadzorczej
  • na Radę Nadzorczą zostanie nałożony obowiązek sporządzenia i przedłożenia na Zgromadzenie Wspólników rocznego sprawozdania z działalności Rady Nadzorczej
  • członkowie Rady Nadzorczej będą mogli zostać zwolnieni z odpowiedzialnością za wyrządzenie spółce szkody w przypadkach zachowania określonej staranności (zasada „business judgement rule”)

Z uwagi na rozpiętość zagadnień objętych nowelizacją Kodeksu w niniejszym artykule bliżej zostanie omówiona zasada „business judgement rule”.

Zasada buisness judgement rule – art. 293 § 3 k.s.h. (odpowiednio art. 493 § 3 k.s.h. co do spółki akcyjnej):

członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny. „

Dzięki nowelizacji członkowie organu, którzy starannie i lojalnie wykonywali swoje obowiązki i którzy zdecydowali się na podjęcie przez spółkę ryzyka, zyskają ochronę na wypadek, gdyby ex post okazało się, że decyzja była nietrafna i doprowadziła do wyrządzenia spółce szkody. Jednocześnie w dalszym ciągu możliwe będzie sankcjonowanie działań lekkomyślnych.

Wprowadzenie zasady biznesowej oceny sytuacji pozwoli definitywnie przesądzić o wyłączeniu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce wskutek decyzji organów, które okażą się błędne, o ile były one podejmowane w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego w oparciu o adekwatne do okoliczności informacje.

Proponowana zmiana stanowi normatywne dostrzeżenie tego, że ryzyko jest jednym z nieodzownych elementów prowadzenia działalności gospodarczej. Dzięki podejmowaniu uzasadnionego ryzyka spółki mogą osiągać zyski, wprowadzać innowacje czy podejmować działalność w nowych obszarach.