Sprzedaż mieszkania upadłego konsumenta
Z chwilą wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości konsumenta, jego majątek staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego.
Jeżeli zadłużony konsument posiada nieruchomość, czy to w postaci domu jednorodzinnego, czy to lokalu mieszkalnego, w tym wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, jest niemal pewne, iż ten zwykle najbardziej wartościowy składnik majątku, zostanie przez syndyka spieniężony, aby zasilić fundusze masy upadłości.
Zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych upadłego konsumenta
Prawo upadłościowe przewiduje jednak środki zabezpieczenia potrzeb mieszkaniowych w związku z procedowaniem upadłości konsumenckiej. Owo zabezpieczenie polega na wydzieleniu z sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości kwoty odpowiadającej przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy.
Warunki wydzielenia kwoty na najem lokalu mieszkalnego
Konieczne jest spełnienie jednak pewnych warunków. Przede wszystkim konsument powinien złożyć stosowny wniosek w tym przedmiocie, gdyż sędzia komisarz z własnej inicjatywy nie przyzna konsumentowi żadnych środków na ten cel.
Po drugie, sytuacja musi wskazywać na potrzebę zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu. Jeżeli konsument ma możliwość zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w inny sposób, sędzia komisarz nie powinien uwzględniać wniosku upadłego.
Nadto, co do zasady wydzielenie kwot może nastąpić dopiero po sprzedaży nieruchomości upadłego, aczkolwiek od tej zasady istnieje wyjątek, bowiem gdy fundusze masy upadłości na to pozwalają, sędzia-komisarz może przyznać upadłemu zaliczkę na poczet kwoty jeszcze przed sprzedażą nieruchomości.
Wysokość kwot na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego konsumenta
Kwotę konieczną do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych upadłego ustala sędzia-komisarz. Jak wskazuje przepis, kwota powinna odpowiadać przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości, za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy. Ustalając ją bierze się pod uwagę potrzeby mieszkaniowe upadłego, w tym liczbę osób pozostających na jego utrzymaniu, zdolności zarobkowe upadłego, sumę uzyskaną ze sprzedaży lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego oraz opinię syndyka.
Na postanowienie sędziego komisarza w przedmiocie wydzielonej kwoty przysługuje zażalenie, a więc w przypadku przekonania upadłego, iż przyznana kwota jest niewystarczająca, jest możliwość korekty rozstrzygnięcia sędziego.
Jak wynika z powyższego, w przypadku powzięcia decyzji o postępowaniu upadłościowym, jeżeli konsument posiada majątek w postaci nieruchomości, który zostanie spieniężony, potrzeby mieszkaniowe jego oraz osób pozostających na jego utrzymaniu mogą zostać zaspokojone nawet na okres do dwudziestu czterech miesięcy.