Odpowiedzialność karna za niezłożenie sprawozdania finansowego w terminie

Od czasu wybuchu pandemii COVID-19 ulegały modyfikacjom terminy do złożenia sprawozdania finansowego przez obowiązane podmioty do Krajowego Rejestru Sądowego. Rozporządzeniem z dnia 26 marca 2021 r. Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej wydłużył terminy dotyczące sprawozdań finansowych, m.in. o trzy miesiące dla jednostek prywatnych za wyjątkiem podmiotów z rynku finansowego oraz dla organizacji non profit.

To oznacza, że dla podmiotów, dla których rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy, nastąpiło przesunięcie terminu sporządzenia sprawozdania z 31 marca na 30 czerwca. Przedłużony został także termin na zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego (który zasadniczo wynosi 6 miesięcy od dnia bilansowego) – do dnia 30 września oraz na złożenie sprawozdania do Krajowego Rejestru Sądowego – do 15 października.

Co jednak w przypadku, gdy złożenie sprawozdania finansowego nie nastąpi w terminie?

Karalność niezłożenia sprawozdania finansowego w terminie

Jednym z podstawowych przepisów, który przewiduje karę za niezłożenie sprawozdania finansowego w terminie, jest art. 79 ust. 4 ustawy o rachunkowości. Przepis stanowi, że kto wbrew przepisom ustawy nie składa sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej we właściwym rejestrze sądowym, podlega grzywnie lub karze ograniczenia wolności.

Odpowiedzialność karną ponoszą na tej podstawie np. wspólnicy prowadzący sprawy spółki jawnej, partnerzy spółki partnerskiej, komplementariusze spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, członkowie zarządu spółek kapitałowych.

Karalne na mocy art. 79 ust. 4 RachU jest niezłożenie sprawozdania, które należy rozumieć jako sytuacje, w których wbrew przepisom ustawy wymagane złożenie sprawozdania w ogóle nie nastąpiło, jak i sytuacje, w których nie nastąpiło skuteczne złożenie sprawozdania do rejestru sądowego, np. z uwagi na nieuzupełnione braki formalne wniosku do sądu rejestrowego, a także sytuacje, w których takie zgłoszenie zostało dokonane później, niż wynika to z przepisów ustawy. Dla zaistnienia przestępstwa nie ma przy tym znaczenia, czy w następstwie niezłożenia sprawozdania finansowego do rejestru ktokolwiek poniósł szkodę.

Wysokość kar i środków karnych

Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, przy czym liczba stawek dziennych wynosi od 10 do 720, a wysokość jednej stawki dziennej – od 10,00 zł do 2.000,00 zł. Karę ograniczenia wolności wymierza się w miesiącach i latach, przy czym kara ta trwa najkrócej miesiąc, a najdłużej 2 lata.

Wobec osoby skazanej za ten czyn można orzec również środek karny, w wymiarze od roku do 15 lat, w postaci zakazu zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu, jeżeli sprawca nadużył przy popełnieniu przestępstwa stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem lub środek karny zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej w razie skazania za przestępstwo popełnione w związku z prowadzeniem takiej działalności, jeżeli dalsze jej prowadzenie zagraża istotnym dobrom chronionym prawem.

Nieprzekazanie sprawozdania finansowego organowi podatkowemu

Od dnia 1 stycznia 2015 r. obowiązuje wykroczenie skarbowe, uregulowane w art. 80b kodeksu karnego skarbowego, który stanowi, że kto wbrew obowiązkowi nie przekazuje w terminie właściwemu organowi podatkowemu sprawozdania finansowego lub sprawozdania z badania, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Obowiązek przekazania sprawozdania finansowego do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej spoczywa na podatnikach podatku CIT niewpisanych do KRS. Przekazanie powinno nastąpić do 10. dnia od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Jeśli sprawozdanie nie zostało zatwierdzone, terminem do przekazania go do organu podatkowego jest 10. dzień liczony od ostatniego dnia – podane zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości – do którego należało sprawozdanie zatwierdzić.

Za nieprzekazanie sprawozdania finansowego, raportu i opinii grozi kara grzywny określona kwotowo (tj. do dwudziestokrotności minimalnego wynagrodzenia – w 2022 r. maksymalna grzywna wynosi 60.200 zł), gdyż jest to wykroczenie skarbowe.

Podsumowanie

Jak wynika z niniejszego artykułu, niedopełnienie obowiązku złożenia sprawozdania finansowego w terminie może rodzić poważne konsekwencje. Autor wpisu zaznacza, że artykuł został ograniczony jedynie do omówienia odpowiedzialności karnej za niezłożenie sprawozdania finansowego. Niezależnie od tej odpowiedzialności ustawodawca przewidział również inne instrumenty nacechowane dolegliwością, w postaci postępowania przymuszającego, możliwości rozwiązania spółki i wykreślenie z KRS i innych. Tematyka ta będzie rozwijana w kolejnych wpisach.