W postcovidowej rzeczywistości praca zdalna jest zjawiskiem dość rozpowszechnionym. W najbliższych dniach do polskiego Kodeksu pracy wejdzie również nowelizacja przepisów dotycząca pracy zdalnej. Znaczna część pracodawców już przygotowała się do nadchodzących zmian wprowadzając stosowne regulaminy, czy procedury ochrony danych osobowych w czasie pracy zdalnej (czytaj więcej: https://kancelariamadejczyk.biz/wprowadzasz-prace-zdalna-nie-zapomnij-o-rodo/)
Jak jednak wygląda kwestia pracy zdalnej, gdy zatrudniamy cudzoziemca, tj. obywatela państw trzeciego, spoza UE/EOG/Szwajcarii? I czy polskie uregulowania będą do tej sytuacji odpowiednie?
Praca zdalna z zagranicy – bez wizy i zezwoleń na pobyt/pracę
Jeżeli zatrudniliśmy cudzoziemca, który wykonuje pracę poza terytorium RP, pracownik taki siłą rzeczy nie musi starać się o wizę, czy zezwolenie na pobyt w Polsce. Co ważne, mimo świadczenia pracy na rzecz polskiego pracodawcy, nie ma również konieczności posiadania zezwolenia na pracę. Wynika to z tego, że polska ustawa ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz. 1001), ma zastosowanie do cudzoziemców wykonujących prace na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Prawo właściwe przy świadczeniu pracy z zagranicy
Zastanawiające może być, prawo którego państwa będzie miało zastosowanie do sytuacji pracy zdalnej cudzoziemca poza granicami RP. Zasadą jest, że umowa podlega prawu tego państwa, w którym praca jest wykonywana. Strony mają jednak pewien zakres swobody i w umowie mogą określić prawo właściwe dla stosunku pracy. Podkreślenia wymaga jednak, że wybór prawa nie może powodować, że pracownik zostanie pozbawiony pewnych uprawnień lub ochrony. Dlatego też wskazuje się, że zastosowanie będą miały przepisy prawa tego państwa, które zapewnia pracownikowi lepszą ochronę. Zawsze w takiej sytuacji należy zorientować się w przepisach prawa pracy, które obowiązywałyby pracownika lokalnie, w miejscu świadczenia pracy (w szczególności w zakresie minimalnego wynagrodzenia), a następnie rozstrzygnąć ewentualny konflikt między ustawodawstwami.
Praca zdalna z zagranicy a RODO
Jeżeli pracownik świadczy pracę na terenie UE, EOG lub Szwajcarii, praca zdalna nie powinna powodować problemów. Jeżeli jednak pracownik świadczy pracę w państwie trzecim, a pracodawca upoważnił go do przetwarzania danych osobowych w celu wykonywania obowiązków pracowniczych, możemy mieć wówczas do czynienia z transferem danych osobowych do państw trzecich w rozumieniu RODO. Wymaga to dopełnienia określonych obowiązków, w szczególności zapewnienia należytego poziomu zabezpieczeń i ochrony. W każdym wypadku pracy zdalnej należy zadbać też, aby pracownik przestrzegał ustalonych przez Administratora procedur ochrony danych osobowych. Istotną kwestią jest również zapewnienie sobie przez pracodawcę możliwości kontroli pracownika w tym zakresie, co przy pracy zdalnej z zagranicy siłą rzeczy będzie bardziej utrudnione. Ograniczone możliwości kontrolne mogą z kolei stwarzać dla pracodawcy większe ryzyko wystąpienia ewentualnych naruszeń.