Co grozi za niewłaściwe oszacowanie ceny rynkowej za 2021 rok? Sankcje karne i karno-skarbowe

Termin na przygotowanie dokumentacji cen transferowych przypada na koniec grudnia 2022 roku. Tym samym zostało coraz mniej czasu, żeby wywiązać się z narzuconego przez przepisy obowiązku, a jednocześnie – uchronić się przed możliwymi konsekwencjami prawnymi, zarówno w przypadku spółki, jak i osoby fizycznej odpowiedzialnej za tę spółkę. Sankcje za niedotrzymanie terminu, niewłaściwe przygotowanie dokumentacji cen transferowych czy niewłaściwe oszacowanie ceny rynkowej uregulowane są w przepisach ustawy z dnia 10 września 1999 Kodeks karny skarbowy oraz w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Kontrole organów podatkowych stają się coraz bardziej powszechne, dlatego tak istotne jest, by zadbać o terminowość oraz rzetelność przygotowania dokumentacji CT.

Ceny transferowe – odpowiedzialność karna skarbowa

Podmioty powiązane przeprowadzające transakcję w ramach grupy kapitałowej, a także w ramach bezpośrednich i pośrednich transakcji rajowych zobowiązane są przygotować lokalną lub grupową dokumentację CT, a także złożyć formularz TPR-C. Sankcje za nieprawidłowe postępowanie w tym zakresie są wymienione w art. 56c oraz 80e kodeksu karnego skarbowego.

Zgodnie art. 56c ustawy „kto wbrew obowiązkowi nie sporządza lokalnej dokumentacji cen transferowych albo nie dołącza do lokalnej dokumentacji cen transferowych grupowej dokumentacji cen transferowych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.” Tej samej karze podlega, kto sporządza dokumentację niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Jednocześnie za niedotrzymanie terminu wymierza się karę grzywny do 240 stawek dziennych.

W przypadku formularza TPC-R, czyli informacji o cenach transferowych, przepis brzmi: „kto wbrew obowiązkowi nie składa właściwemu organowi podatkowemu informacji o cenach transferowych albo składając tę informację podaje dane niezgodne z lokalną dokumentacją cen transferowych lub ze stanem rzeczywistym, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych”. Za niedotrzymanie terminu w tym przypadku również podlega się karze grzywny do 240 stawek dziennych.

Dodatkowe sankcje podatkowe

Sankcje wymierzane na podstawie przepisów kodeksu karnego skarbowego to nie jedyne konsekwencje, jakie grożą podmiotowi podlegającemu pod obowiązek przedstawienia dokumentacji cen transferowych. Dodatkowe zobowiązania podatkowe uregulowane zostały w przepisach ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 58b, w sytuacji zastosowania nieprawidłowych cen transferowych, „dodatkowe zobowiązanie podatkowe wynosi 10% sumy nienależnie wykazanej lub zawyżonej straty podatkowej i niewykazanego w całości lub w części dochodu do opodatkowania”. Co więcej, ta stawka ulega podwojeniu, gdy podstawa do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza 15 000 000 zł, a podatnik nie przedstawił lub przedstawił niekompletną dokumentację. Jeśli te dwie przesłanki spełnią się jednocześnie, stawka ulega z kolei potrojeniu.

Dotkliwość sankcji przy cenach transferowych – przykład

Żeby lepiej zobrazować, jak dotkliwe mogą być sankcje w przypadku nieprawidłowości związanych z cenami transferowymi, posłużymy się przykładem niedoszacowania na poziomie 1 miliona złotych (które same w sobie wcale nie jest tak rzadkie, jak mogłoby się wydawać). Biorąc pod uwagę wymienione powyżej sankcje podatkowe, sytuacja danego podmiotu mogłaby się kształtować, w zależności od konkretnej sytuacji, następująco:

Niedoszacowanie na poziomie miliona złotych
1 stawka sankcyjna 100 tys.
2 stawka sankcyjna 200 tys.
3 stawka sankcyjna 300 tys.

To jednak nie wszystkie konsekwencje – wykazanie przez organy kontroli podatkowej różnicy w dochodzie przedstawionym przez podmiot powiązany na poziomie jednego miliona oznacza konieczność zapłaty podatku od tej kwoty na podstawie przepisów ogólnych ustawy o CIT. Tym samym podatnik będzie musiał zapłacić 190 tys. złot., co łącznie z sankcjami podatkowymi może wynieść nawet 0,5 miliona zł.

Dokumentacja CT – uniknij sankcji prawnych

Jak widać na powyższym przykładzie, skutki niewłaściwego ustalenia ceny rynkowej mogą być bardzo dotkliwe dla spółki pod względem finansowym, gdy zastosowane zostaną dozwolone przez prawo sankcje. Z tego powodu tak istotne jest, by poważnie potraktować tę kwestię i rozpocząć przygotowania dokumentacji cen transferowych jak najwcześniej. W taki sposób można zapewnić sobie nie tylko dotrzymanie terminu, który mija 31 grudnia 2022, ale również świadomość rzetelnego oraz starannego zrealizowania narzuconego obowiązku.