Zabezpieczenie w postępowaniach dotyczących własności intelektualnej po nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego

Sygnaliści – jest projekt ustawy!

Wchodząca w życie z dniem 1 lipca 2023 r. nowelizacja przepisów kodeksu postępowania cywilnego wprowadza szereg zmian w instytucji zabezpieczenia roszczenia w przypadku, gdy przedmiotem roszczenia są sprawy, który przedmiotem jest własność intelektualna. Jak stanowi art. 47989 § 1 k.p.c. do spraw własności intelektualnej należą sprawy o ochronę praw autorskich i pokrewnych, o ochronę własności przemysłowej oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych.

Obowiązany będzie wiedział o wszczęciu postępowania zabezpieczającego

Norma art. 755 k.p.c. wzbogacona zostanie o § 22 zgodnie z którym udzielenie zabezpieczenia w sprawach dotyczących własności intelektualnej wymagać będzie co do zasady wysłuchania przez sąd podmiotu obowiązanego. Wysłuchanie obowiązanego przed udzieleniem zabezpieczenia nie będzie konieczne, jeżeli zajdzie konieczność natychmiastowego rozstrzygnięcia wniosku lub też, gdy przedmiotem wniosku będą sposoby zabezpieczenia podlegające wykonaniu przez komornika sądowego lub polegające na ustanowieniu zarządu nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym.

Zdaniem ustawodawcy głównym celem wprowadzanej zmiany jest ograniczenie zabezpieczeń polegających na zakazie wprowadzania określonych produktów lub usług do obrotu wyłącznie na podstawie jednostronnych i niepełnych informacji. Ustawodawca bowiem dostrzegł, że ten sposób zabezpieczenia roszczeń bywa nadużywany w celu wyeliminowania konkurencji, zważywszy na czas trwania postępowań sądowych. Korzyści płynące z niesłusznie udzielonego zabezpieczenie przewyższają bowiem ryzyka i koszty po stronie uprawnionego jakie poniósłby on, gdyby zabezpieczenia mu nie udzielono. Zdaniem ustawodawcy tak udzielone zabezpieczenie bez udziału drugiej strony postępowania prowadzi do przerostu ochrony w sprawach z zakresu własności intelektualnej oraz wywołuje efekt mrożący.

Z wyżej wskazanych powodów ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie zmiany w postępowaniach z zakresu udzielenia zabezpieczenia w postępowaniu z zakresu własności intelektualnej polegającej na obligatoryjnym wysłuchaniu obowiązanego przed podjęciem decyzji w przedmiocie wniosku. W sytuacjach w których konieczne będzie natychmiastowe rozstrzygnięcie wniosku, decyzja w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia nie będzie wymagała udziału drugiej strony.

Zabezpieczenie roszczenie w sprawach własności intelektualnej tylko w terminie 6 miesięcy od powzięcia wiedzy o naruszeniu

W myśl nowego §23 art. 755 k.p.c. w sprawach dotyczących własności intelektualnej sąd zobowiązany będzie oddalić wniosek o udzielenie zabezpieczenia, jeżeli zostanie on złożony po upływie 6 miesięcy od dnia, w którym strona lub uczestnik postępowania powziął wiadomość o naruszeniu przysługującego mu prawa wyłącznego.

Badanie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia przez pryzmat postępowania w przedmiocie unieważnienia prawa wyłączonego. 

W sprawach dotyczących własności intelektualnej wniosek o udzielenie zabezpieczenia musi zawierać informację w przedmiocie czy toczy lub toczyło się postępowanie w przedmiocie unieważnienia prawa wyłącznego lub też oświadczenie strony lub uczestnika postępowania o braku wiedzy o takim postępowaniu. Obowiązek zawarcia powyższych informacji należy traktować jako wymóg formalny wniosku o udzielenie zabezpieczenia w sprawach dotyczących własności intelektualnej.

W rezultacie, jeżeli toczyć się będzie postępowanie w przedmiocie prawa wyłącznego, sąd musi wziąć tą okoliczność pod rozwagę przy orzekaniu w przedmiocie zabezpieczenia, oceniając prawdopodobieństwo takiego unieważnienia.

Zażalenie pionowe w sprawie zabezpieczenia spraw własności intelektualnej.

Nowelizacja przepisów kodeksu postępowania cywilnego obejmować będzie również zmiany w procedurze rozpoznawania zażaleń na postanowienie wydane przez sąd I instancji w przedmiocie zabezpieczenia. Po nowelizacji takie zażalenie rozpoznawane będzie przez sąd II instancji. W przypadku spraw własności intelektualnej zażalenia na postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia będą rozpoznawane przez Sąd Apelacyjny w Warszawie lub Sąd Apelacyjny w Poznaniu, według ich właściwości miejscowej dla odpowiedniego sądu okręgowego, przy czym w sprawach o naruszenie patentów i know-how właściwy będzie zawsze Sąd Apelacyjny w Warszawie. Jeżeli natomiast postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia wyda sąd II instancji, obowiązuje zażalenie poziome, tj. kierowane do innego składu tego samego sądu.