Art. 296. § 1. k.k. Kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Przestępstwo określone w art. 296 § 1 k.k. jest niewątpliwie przestępstwem materialnym. Świadomością i zamiarem sprawcy objętym musi być skutek w postaci wyrządzenie szkody majątkowej.
Przepis art. 296 k.k. wskazuje pewien krąg dóbr chronionych., a mianowicie ustawodawca przyjął, iż chroniony ma być interes majątkowy podmiotu, który powierzył zajmowanie się nim innej osobie, zaufanie mocodawcy do tej osoby, a także pewien standard należytej staranności w prowadzeniu cudzych interesów majątkowych. Podmiotem przestępstw z art. 296 k.k. może więc być tylko osoba obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Podmiotem czynu z art. 296 k.k. jest ten, kto wykonuje czynności zarządzające, władcze, kto dysponuje samodzielnością decyzyjną, kto kieruje sprawami majątkowymi w sposób identyczny lub zbliżony zakresowo do tego, co czynić może sam mocodawca.
Określenie „nadużycie uprawnień” użyte w § 1. komentowanego przepisu jest szersze niż przekroczenie uprawnień (wskazane w art. 231 § 1 k.k.) i obejmuje zarówno działania wykraczające poza zakres udzielonych uprawnień, jak i działania formalnie mieszczące się w tym zakresie, ale wyraźnie sprzeczne z interesem mocodawcy lub obowiązkami „dobrego gospodarza” (tj. dbania o interesy mocodawcy przy prowadzeniu na jego rzecz działalności gospodarczej, aby przyniosła ona zysk, a nie powodowała strat). „Niedopełnieniem obowiązków” jest zaniechanie podejmowania działań, które wynikają z udzielonego umocowania lub z zasad dobrego gospodarowania. Ocena tego, czy prowadzący cudze sprawy majątkowe nadużył udzielonych mu uprawnień lub nie dopełnił ciążących na nim obowiązków, powinna uwzględniać ich treść, która sprecyzowana jest w przepisie ustawy, decyzji właściwego organu lub umowie (pełnomocnictwie).
Ponadto jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 grudnia 2018 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt II AKa 433/17, nadużycie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków, przy braku wyrządzenia tymi zachowaniami szkody majątkowej skutkuje brakiem odpowiedzialności za przestępstwo z art. 296 § 1 k.k.
Zgodnie z tezą komentowanego wyroku, wskazać należy, że szkoda w rozumieniu art. 296 § 1 k.k. zamykać się musi uszczerbkiem w majątku danego podmiotu lub utratą spodziewanych korzyści. Ponadto szkoda ta musi być konkretnie określona w pieniądzu. Oznacza to, że jeżeli zachowania podjęte przez osobę określoną w art. 296 § 1 k.k. (polegające na przekroczeniu uprawnień lub niedopełnieniu obowiązku) nie są uzasadnione, nie są celowe, nie są etyczne bądź są kontrowersyjne, ale w efekcie ich podjęcia nie została znaczna szkoda majątkowa to nie ma wówczas podstaw do przypisania sprawcy przestępstwa z art. 296 § 1 k.k.