Work – life balance w prawie pracy

Co może sprawdzać pracodawca?

W 2019 r. uchwalona została Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158
z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców
i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE.

Dyrektywa work-life balance zawiera liczne regulacje dotyczące uprawnień rodzicielskich, m.in. w zakresie urlopu ojcowskiego, rodzicielskiego oraz elastycznej organizacji pracy. Przewiduje rozwiązania dotyczące urlopu opiekuńczego i czasu wolnego od pracy z powodu działania siły wyższej, z których można skorzystać w pilnych
i niespodziewanych sprawach rodzinnych.

Dyrektywa wprowadza modyfikacje w zakresie uprawnień ojców dotyczących korzystania z urlopów rodzicielskich i przewiduje dwa miesiące płatnego, nieprzenaszalnego urlopu rodzicielskiego dla każdego z rodziców. Co ważne – dyrektywa dotyczy jedynie pracowników, tj. osób związanych umową o pracę lub pozostających w innym stosunku pracy określonym przez prawo.

Celem dyrektywy jest ułatwienie kobietom szybszego powrotu do pracy po urodzeniu dziecka poprzez wprowadzenie elastycznych form świadczenia pracy oraz większą aktywizację do korzystania z uprawnień rodzicielskich mężczyzn.

W Dyrektywie zwrócono uwagę, że obecne unijne ramy prawne zapewniają ograniczone środki zachęcające mężczyzn do równego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi. Brak płatnego urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego w wielu państwach członkowskich przyczynia się do niewielkiego wykorzystania urlopów przez ojców. Ta nierówność między kobietami i mężczyznami, jeśli chodzi o politykę w zakresie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, utrwala stereotypy związane z płcią oraz pogłębia różnice między płciami w dziedzinie pracy i opieki.

Termin na wdrożenie dyrektywy do polskiego porządku prawnego upłynie 2 sierpnia 2022 r.