Zgodnie z art. 31zy (1) ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w czasie epidemii ograniczona obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. W sytuacji złożenia wniosku o pozwolenie na użytkowanie przed 18.04.2020 r. i nie wydania przed tą datą pozwolenia na użytkowanie to taki wniosek traktuje się jako zawiadomienie o zakończeniu budowy. Natomiast wyklucza się uznanie za zawiadomienie o zakończeniu budowy wniosku o wydanie pozwolenia na użytkowanie, który wpłynął po 18.4.2020 r.
Powyższa konstatacja wynika z rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, które zapadło w sprawie o sygn. akt VII SA/Wa 589/21.
Skarżący w dniu 5 maja 2020 r. złożyli wniosek zatytułowany „WNIOSEK O POZWOLENIE NA UŻYTKOWANIE”, który wpłynął do organu w dniu 6 maja 2020 r. W tej dacie obowiązywał już art. 31zy1 ust. 1. Organ odwoławczy dostrzegł, że wykluczało to uznanie go z mocy prawa za zawiadomienie o zakończeniu budowy, o którym mowa w art. 31zy1 ust. 1. Jednocześnie, z uwagi na dzień wpływu wniosku do PINB, niemożliwe było stosowanie procedury, o której mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego. Zgodnie z tym przepisem „Przed przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego należy uzyskać decyzję o pozwoleniu na użytkowanie jeżeli: 1) na budowę obiektu budowlanego jest wymagane pozwolenie na budowę i jest on zaliczony do kategorii a-h, o których mowa w załączniku do ustawy.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego odmówił wydania pozwolenia na użytkowanie budynku.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, oceniając ww. decyzję (w wyniku odwołania skarżących) uchylił ja i umorzył postępowanie z uwagi na brak podstaw prawnych do jego prowadzenia w trybie art. 55 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego.
Organ odwoławczy ocenił podstawy do umorzenia postępowania. Uznanie bowiem z automatu, że intencją skarżących było zawiadomienie o zakończeniu budowy, w trybie art. 55 ust. 2 Prawa budowlanego nie ma poparcia w materiale dokumentacyjnym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie kontrolujący decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego podzielił stanowisko organu odwoławczego, że twierdzenie skarżących, iż ich wniosek z 5 maja o pozwolenie na budowę (art. 55 ust. 1 pkt 1) był od samego początku zawiadomieniem – nie jest wystarczające. Zresztą skarżący wcześniej zainicjowanego przez nich trybu nie kwestionowali.
Podsumowując Sąd Administracyjny w Warszawie uznał umorzenie postępowania z wniosku skarżących należało umorzyć ze względu na przyczynę natury przedmiotowej, albowiem brak było podstaw do uruchomienia przez Powiatowego Inspektora procedury oddania obiektu do użytkowania na podstawie art. 55 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego, który to przepis na czas pandemii został zawieszony.
Obecnie przepisy art. 55 ust. 1 pkt 1 i 3 Prawa budowlanego są zawieszone, a organ nadzoru budowlanego nie ma możliwości wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie na tej podstawie prawnej. Oczywiście istnieje nadal możliwość wydania pozwolenia na użytkowanie na podstawie przepisu art. 55 ust. 2 Prawo budowlane. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie
o sygn. akt VII SA/Wa 589/21 nie wykluczył możliwości złożenia wniosku z przepisu art. 55 ust. 2 Prawo budowlane w sytuacji opisanej w przepisie art. 55 ust. 1 pkt 1 i 3 Prawa budowlanego. Z jednej strony te przepisy zostały zawieszone ale z drugiej jednak strony nie jest logiczne wyłączanie trybu obligatoryjnego pozostawiając fakultatywny.