Oddziaływanie na nieruchomość sąsiadującą a przymiot strony w postępowaniu administracyjnym w sprawie dotyczącej zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę – w kontekście wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 maja 2017 r., sygn. akt II OSK 2347/15.

pozwolenia na budowę

W przedmiotowej sprawie właściciele działki sąsiadującej z nieruchomością, na której miała powstać inwestycja, złożyli wniosek na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 KPA o wznowienie postępowania administracyjnego. We wniosku o wznowienie postępowania wnioskodawcy oświadczyli, że są właścicielami działki, bezpośrednio sąsiadującej z planowaną inwestycją i, że budowa obiektu oddziałuje na ww. działkę wnioskodawców, która jest zabudowana budynkiem mieszkalnym położonym w obszarze oddziaływania planowanej inwestycji. Na tej podstawie wnioskodawcy uznali, że przysługuje im status strony w postępowaniu zakończonym ostateczną decyzją w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę dla planowanej inwestycji.

Organy administracyjne w postępowaniu wznowieniowym oraz następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy nie uznały stanowiska wnioskodawców za prawidłowe.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalając skargę uznał, że postępowanie organów administracji orzekających w przedmiocie decyzji o pozwoleniu na budowę w trybie wznowionego postępowania nie uchybia przepisom postępowania administracyjnego. W ocenie Sądu, organy prawidłowo zweryfikowały wskazaną przez wnioskodawców podstawę wznowienia z art. 145 § 1 pkt 4 KPA i uznały, że istnieje potrzeba ustalenia, czy sprawa dotyczy ich interesu prawnego w drugim etapie postępowania z uwagi na konieczność oceny tego interesu po dokonaniu w sprawie ustaleń faktycznych i ich ocenie z punktu widzenia przepisów prawa materialnego. Następnie Sąd wskazał na art. 28 ust. 2 prawa budowlanego, stanowiący podstawę prawną do ustalania kręgu stron postępowania w sprawie udzielenia pozwolenia na budowę i będący regulacją szczególną, o węższym zakresie w stosunku do art. 28 KPA zawierającego „ogólną” definicję strony w postępowaniu administracyjnym. Sąd wskazał, że biorąc pod uwagę ustawę nowelizującą z dnia z 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 80, poz. 718), nie można przyjmować automatycznie, że każdy właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości sąsiadującej z nieruchomością, na której ma być realizowana inwestycja, jest stroną postępowania w sprawie udzielenia pozwolenia na jej budowę. Zdaniem Sądu, kluczową kwestią dla rozstrzygnięcia tej sprawy było ustalenie na gruncie obowiązujących przepisów prawa, czy sporna inwestycja w postaci budynku handlowego wraz z infrastrukturą będzie oddziaływać na nieruchomości wnioskodawców w sposób ograniczający ich zagospodarowanie, a więc konieczne było wskazanie konkretnych norm prawa, które mogą stanowić źródło ewentualnych ograniczeń w zagospodarowaniu ich działek. Organy w przedmiotowej sprawie takich ograniczeń nie dostrzegły, a argumenty odwołujących uznały za nieuzasadnione. Sąd I instancji podzielił stanowisko organów administracji.

W opinii Sądu, materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie potwierdził twierdzeń wnioskodawców o zagrożeniu ich działek przekroczeniem norm hałasu, emisji zanieczyszczeń, substancji szkodliwych, czy też niezachowania odległości inwestycji co do warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Z zatwierdzonego projektu budowlanego wynika, że w toku prac przygotowawczych do planowanej inwestycji przeprowadzono analizę hałasu w rejonie planowanej do wybudowania rampy dla dostaw zaopatrzenia. Inwestor przedsięwziął rozwiązania techniczne w zakresie ograniczenia hałasu stosując ekrany akustyczne. Wnioskodawcy nie przedstawili, zdaniem Sądu, w tym zakresie żadnych okoliczności, z których wynikałoby, że planowany obiekt będzie oddziaływać na ich nieruchomości w sposób ograniczający ich zagospodarowanie.

Z powyższym nie zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 17 maja 2017 r., sygn. akt II OSK 2347/15, uznał, że w przedmiotowej sprawie błędnie przyjęto, że skoro planowana inwestycja nie będzie w sposób sprzeczny z prawem oddziaływać na nieruchomość skarżących, to nie może być mowy o oddziaływaniu w sposób ograniczający jej zagospodarowanie i w konsekwencji w sposób nieprawidłowy przyjęto, że dla ustalenia interesu prawnego konieczne jest by oddziaływanie planowanego obiektu było sprzeczne z prawem, a tym samym by doszło do naruszenia interesu prawnego, w sytuacji gdy w prawie budowlanym interes prawny wynika z samego faktu oddziaływania obiektu na nieruchomość sąsiednią.

Reasumując powyższe zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego przymiot strony postępowania administracyjnego w sprawie dotyczącej zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę mają nie tylko osoby, których interes prawny zostaje naruszony planowanym zamierzeniem inwestycyjnym, ale też takie, na których nieruchomości planowane roboty budowlane mogą potencjalnie oddziaływać, nawet, jeżeli oddziaływanie na określoną nieruchomość jest zgodne z prawem.