Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych jest związana z obowiązkiem implementacji przez Polskę Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2121 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2017/1132 w odniesieniu do transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1151 z dnia 20 czerwca 2019 r. zmieniająca dyrektywę 2017/1132 w odniesieniu do stosowania narzędzi i procesów cyfrowych w prawie spółek.
Obecnie zgodnie z kodeksem spółek handlowych, w zakresie operacji transgranicznych możliwe są jedynie połączenie transgraniczne z udziałem spółek kapitałowych oraz spółki komandytowo-akcyjnej (z tym zastrzeżeniem, że SKA nie może być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną).
Nowelizacja wprowadzi nowe rodzaje reorganizacji transgranicznych oraz nowe typy reorganizacji krajowych, czy też zrówna – dla celów reorganizacji – status SKA ze statusem spółek kapitałowych. Ponadto przewiduje nowe środki ochrony dla pracowników, wierzycieli i wspólników.
Nowelizacja wprowadza do polskiego porządku prawnego :
– Przekształcenie transgraniczne – umożliwi zmianę kraju siedziby na inny kraj UE, co pozwoli spółkom na przeniesienie działalności do Polski lub poza nią. Przeniesienie siedziby za granicę zawsze będzie związane z przekształceniem spółki w formę prawną właściwą dla kraju nowej siedziby, a sam proces został ograniczony licznymi wymogami formalnymi, w celu ochrony podmiotów powiązanych ze spółką.
– Transgraniczny podział oparty na:
3 dotychczasowych sposobach podziału tj.:
- podziale przez zawiązanie nowych spółek,
- podziale przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki,
- podziale przez wydzielenie;
oraz nowy sposób podziału:
- podział przez wyodrębnienie – nowy sposób podziału spółki polegający na przeniesieniu części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo utworzoną spółkę lub spółki, które to spółki przejmują udziały lub akcje spółki dzielonej. Niewątpliwie podział przez wyodrębnienie – w szczególności z uwagi na sukcesję uniwersalną – może być ciekawą alternatywą dla transakcji polegającej na zbyciu przedsiębiorstwa bądź zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Podział przez wyodrębnienie również może mieć charakter transgraniczny.
Połączenie konsolidacyjne – nie wymaga ustanawiania nowych udziałów lub emisji akcji, o ile jedna osoba w sposób pośredni lub bezpośredni posiadała będzie wszystkie udziały w spółkach łączących się lub wspólnicy łączących się spółek posiadają udziały lub akcje w tych samych proporcjach we wszystkich łączących się spółkach. Nowy typ połączenia będzie mógł być wykorzystywany m.in. do koncentracji aktywów i pasywów spółek rozproszonych w ramach struktury holdingowej.
Termin wejścia w życie nowelizacji to 1 sierpnia 2023 roku. Trudno w chwili obecnej prognozować czy termin ten zostanie dotrzymany. Natomiast jest on skorelowany z obowiązkiem wejścia w życie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1151, który upływa właśnie 1 sierpnia 2023 r. Dla ścisłości termin implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2121 upłynął 31 stycznia 2023 r.
Implementacja do KSH powyższych zmian niewątpliwie wpłynie pozytywnie unifikację przepisów prawnych w ramach porządków krajowych Unii Europejskiej.
Wdrożenie do polskiego porządku prawnego zmian wynikających z unijnych aktów wpłynie pozytywnie na sprawne przeprowadzenie procesów przekształceniowych i podziałowych spółek.