Spis treści:
2. Czy w zamówień publicznych można stosować wprost przepisy kodeksu cywilnego?
Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych do czynności podejmowanych przez zamawiającego, wykonawców oraz uczestników konkursu w postępowaniu o udzielenie zamówienia i konkursie oraz do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061), jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. O tym w jaki spoósb i jak dalece można stosować przepisy kodeksu cywilnego wypowiedział się niedawno Sądu Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 30 września 2024 r. , sygn. akt XXIII Zs 115/24. Rozstrzygnięcie SO jest o tyle istotne, że nastąpiło na skutek skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej wniesionej przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, który niezwykle rzadko podejmuje interwencje w sprawie orzeczeń KIO.
Rozstrzygnięcie KIO
Sprawa była przedmiotem rozstrzygnięcia Krajowej Izby Odwoławczej, która uwzględniła odwołanie jednego z Wykonawców. Oferta Wykonawca została odrzucona, ponieważ Wykonawca nie złożył formularza ofertowego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Wykonawca złożył formularz cenowy i inne dokumenty, niemniej jednak nie złożył poprawnego formularza ofertowego. Wynik analizy formularza cenowego, pełnomocnictwa, dokumentów JEDZ członków konsorcjum (…), oświadczenia złożonego na podstawie art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, doprowadził Izbę do uznania, że pomimo niepodpisania formularza oferty konsorcjum (…) złożyło Zamawiającemu w wymaganej formie elektronicznej wszystkie oświadczenia, które stanowiły treść oferty w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 66 § 1 k.c.
Wyrok KIO został zaskarżony przez Prezesa UZP. Prezes UZP zarzucił wyrokowi m.in. naruszenie art. 8 ust. 1 w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 66 § 1 w zw. z art. 781 k.c w zw. z art. 355 § 2 k.c. poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że możliwe jest wyinterpretowanie istotnych postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego z treści pełnomocnictwa dla lidera konsorcjum, dokumentów JEDZ oraz oświadczenia z art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, w sytuacji, gdy wymagany przez zamawiającego formularz ofertowy, stanowiący część oświadczenia woli zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego, nie został podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym, zaś wykładnia oświadczeń woli zawarta w innych dokumentach i oświadczeniach ograniczona jest przez bezwzględnie obowiązujące przepisy ustawy Pzp ze względu na profesjonalny charakter postępowań o udzielenie zamówienia publicznego.
Czy w zamówień publicznych można stosować wprost przepisy kodeksu cywilnego?
Sąd Okręgowy w Warszawie podzielił stanowisko Prezesa UZP. Sąd zwrócił uwagę, że „trafne były zarzuty skarżącego, że ze względu na treść art. 8 ust. 1 in fine Pzp, KIO w ogóle nie była uprawniona do oceniania spornej oferty w ramach instytucji z art. 66 k.c. Z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia zdaje się wynikać, że KIO zupełnie zignorowała końcowy fragment wskazanego wyżej przepisu, tj. art. 8 ust. 1 Pzp, z którego jasno wynika, że stosowanie k.c. jest możliwe tylko wówczas, jeżeli przepisy ustawy (tj. Pzp) nie stanowią inaczej. Co do formy oferty przepisy Pzp przewidują odrębne (względem k.c.) uregulowania, co wyraźnie wynika z art. 63 Pzp. W konsekwencji oczywiście zasadne były zarzuty skargi co do tego, że KIO naruszyła wskazane wyżej przepisy prawa materialnego, rozstrzygając sprawę w oparciu o art. 66 k.c. i przy zignorowaniu art. 63 Pzp.”
Jednocześnie, w ślad za Prezesem UZP, Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że proces udzielenia zamówienia publicznego stanowi ciąg uporządkowanych czynności sukcesywnie dokonywanych przez zamawiającego (por. art. 7 pkt 18 ustawy Pzp). Przestrzeganie przepisów ustawy oraz wymagań zamawiającego wyrażonych w postanowieniach SWZ stanowi wyraz profesjonalizmu uczestników postępowania prowadzonego na gruncie ustawy Pzp. Dlatego też, złożenie niezgodnej z bezwzględnie obowiązującymi przepisami ustawy Pzp oferty przez profesjonalnego uczestnika rynku zamówień publicznych nie powinno być konwalidowane w ramach postępowania odwoławczego przed Izbą.
