Czy syndyk zawsze sprzeda mieszkanie konsumenta?
Jak powszechnie wiadomo, z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Masa upadłości podlega likwidacji przez syndyka, w wybrany przez niego sposób, który umożliwia zaspokojenie wierzycieli w jak największym stopniu, z uwzględnieniem kosztów likwidacji.
Prawo własności nieruchomości konsumenta wchodzi do masy upadłości, co wiąże się z jego pewną likwidacją, chyba że, jak wskazano w jednym z wcześniejszych spisów, dojdzie do zawarcia przez konsumenta układu z wierzycielami i ustalenie z nimi zasad spłaty.
Istnieje jednak pewna kategoria prawa, które dotyczy nieruchomości, a którego konsument nie straci w toku postępowania po ogłoszeniu upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.
Czym jest spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego?
Jak nietrudno się domyślić, prawem dotyczącym nieruchomości, którego syndyk nie zlikwiduje w toku postępowania, jest spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zobowiązuje się oddać osobie, na rzecz której ustanowione jest prawo, lokal mieszkalny do używania, a osoba ta zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być ustanowione na rzecz członka spółdzielni albo członka spółdzielni i jego małżonka.
Zgodnie z art. 9 ust. 3 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.
Czy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wchodzi do masy upadłości?
Kluczową kwestią dla rozstrzygnięcia, czy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego zostanie zlikwidowane przez syndyka, jest ustalenie, czy to prawo wchodzi w ogóle do masy upadłości, ponieważ „władztwo” syndyka dotyczy masy upadłości.
Na tak postawione pytanie należy odpowiedzieć, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nie wchodzi do masy upadłości. Klika akapitów powyżej wskazano bowiem, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu nie podlega egzekucji.
Nadto jak wskazano powyżej, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest prawem niezbywalnym. Stosownie natomiast do brzmienia art. 831 § 1 pkt 3 k.p.c., nie podlegają egzekucji prawa niezbywalne.
Zgodnie natomiast z art. 63 ust. 1 pkt 1 PrUpad., nie wchodzi do masy upadłości mienie, które jest wyłączone od egzekucji według przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
Uwzględniając zatem normę art. 63 ust. 1 pkt 1 PrUpad. w zw. z art. 831 § 1 pkt 3 k.p.c. w zw. z art. 9 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, należy stwierdzić, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nie wchodzi w skład masy upadłości.
Warto dodać w tym miejscu, iż do masy upadłości, jako prawo pochodne wobec spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, nie wchodzi również roszczenie o zawarcie z członkiem spółdzielni umowy przeniesienia własności lokalu, o którym to roszczeniu mowa w art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
Podsumowanie
Niewypłacalny konsument, który posiada spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, nie powinien się obawiać jego utracenia w następstwie ogłoszenia jego upadłości, ponieważ to prawo nie wchodzi w skład masy upadłości, a więc nie zostanie zlikwidowane przez syndyka.