Ogólne wymogi dotyczące bezpieczeństwa produktów wynikające z Rozporządzenia GPSR, cz I.

Spis treści:

1. Jakich produktów dotyczy Rozporządzenie GPSR?

2. Jakie obowiązki ciążą na producencie, importerze oraz dystrybutorze produktów stosownie do Rozporządzenia GPSR?

3. Jakie kroki należy podjąć w związku z wejściem w życie Rozporządzenia GPSR?

13 grudnia 2024 r. weszło w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów zwane dalej rozporządzenie GPSR. Celem wdrożenia nowej regulacji była potrzeba dostosowania dotychczasowych przepisów do nowych technologii oraz rozwoju sektora e-commerce. Intencją ustawodawcy było wprowadzenie takich mechanizmów, które umożliwią łatwiejsze ujawnienie produktów niebezpiecznych na rynku i skuteczne podjęcie działań następczych.

Jakich produktów dotyczy Rozporządzenie GPSR?

Przepisy unijne zawierające wymagania jakie muszą spełnić towary dzielimy na dwa obszary:

1. obszar zharmonizowany – odnosi się do poszczególnych produktów, którym dyrektywy oraz rozporządzenia stawiają określone wymogi. Do takich produktów możemy zaliczyć między innymi zabawki, kosmetyki czy sprzęt elektroniczny.
2. Obszar niezharmonizowany – odnosi się do produktów, dla których nie są tworzone wspólnotowe wymagania.

Przepisy dotyczące ogólnego bezpieczeństwa produktów odnoszą się do obszaru niezharmonizowanego, a więc sytuacji, gdy dla danego produktu nie ma szczegółowych regulacji dotyczących jego bezpieczeństwa.

Omawiane regulacje odnoszą się zarówno do produktów wytworzonych na terenie Unii Europejskiej jak również importowanych na jej terytorium z państw trzecich.

Podsumowując, jeśli na terenie Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego nie ma przepisów zharmonizowanych, w tym krajowych przepisów technicznych to wówczas wprowadzany na rynek produkt musi spełniać ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktu wynikające z Rozporządzenia GPSR.

Rozporządzenie GPSR dotyczy produktów oferowanych konsumentom w ramach obrotu w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Odnosi się do sprzedaży stacjonarnej, jak i online. Swoim zakresem obejmuje zarówno produkty nowe, używane, naprawione oraz odnowione. Co ważne, regulacja nie odnosi się do produktów które będą podlegały naprawie lub odnowieniu.

Rozporządzenie GPSR wyłączyło z zakresu swojego zastosowania następujące produkty:

1. produktów leczniczych do stosowania u ludzi ani do weterynaryjnych produktów leczniczych
2. żywności i pasz (na przykład żywność dla ludzi, pasze dla zwierząt)
3. żywych roślin i zwierząt, organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie stosowanych w sposób ograniczony
4. produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych;(na przykład odpady zwierzęce, wyroby mięsne)
5. produktów i środków ochrony roślin (na przykład pestycydy, fungicydy, herbicydy stosowane w rolnictwie)
6. sprzętu wykorzystywanego do przemieszczania się lub podróży, gdy jest on obsługiwany bezpośrednio przez usługodawcę (na przykład samoloty, statki, autobusy, pociągi);
7. statków powietrznych, których konstrukcja, wytwarzanie, obsługa techniczna i eksploatacja stwarzają niewielkie zagrożenie dla bezpieczeństwa (małe samoloty prywatne, lekkie drony)
8. antyków.

Jakie obowiązki ciążą na producencie, importerze oraz dystrybutorze produktów stosownie do Rozporządzenia GPSR?

Do najważniejszych obowiązków nałożonych na producenta oraz importera produktów zaliczymy:

1. 1. wprowadzenie na rynek produktu bezpiecznego,
   2. udzielenie konsumentom niezbędnych informacji na temat produktu do których zaliczymy – dane producenta, dane kontaktowe, informacje na temat produktu oraz instrukcję użytkowania – obie sporządzone w jasnym i zrozumiałym dla konsumenta języku obowiązującym na terenie państwa członkowskiego, w którym produkt jest udostępniany.
   3. W sytuacji, gdy producent lub importer stwierdzi, że oferowany produkt jest niebezpieczny powinien podjąć działania mające na celu wycofanie go z rynku lub odzyskanie od konsumenta. Ponadto musi poinformować o tym zarówno konsumentów jak również organ nadzoru państwa członkowskiego, na którego rynku produkt został udostępniony. Odbywa się to za pomocą portalu Safety Business Gateway.
   4. W sytuacji, gdy producent jest z państwa trzeciego niezbędne jest wskazanie osoby lub podmiotu z siedzibą na terenie Unii Europejskiej, które będą odpowiedzialne za zgodność produktu z przepisami.

Do najważniejszych obowiązków nałożonych na dystrybutora zaliczymy:

1. 1. Obowiązek weryfikacji czy producent lub importer spełnił wymagania bezpieczeństwa nałożone Rozporządzeniem GPSR. Jeżeli nie zostały spełnione nałożone na te podmioty wymogi, dystrybutor nie może udostępniać takich produktów.
   2. Obowiązek monitorowania bezpieczeństwa produktów, które oferuje na rynku.
   3. W sytuacji, gdy dystrybutor stwierdzi, że udostępniony przez niego produkt jest niebezpieczny powinien on:
      • poinformować o tym fakcie producenta lub importera,
      • podjąć niezbędne środki naprawcze celem doprowadzenia produktu do odpowiedniego stopnia bezpieczeństwa lub wycofania go z obrotu;
      • zapewnić poinformowanie organów nadzoru, w których państwach członkowskich produkt został udostępniony za pomocą Safety Business Gateway.

Jakie kroki należy podjąć w związku z wejściem w życie Rozporządzenia GPSR?

W związku z nowo obowiązującą regulacją zachęcam do weryfikacji czy produkty, których przedsiębiorca jest producentem, importerem lub dystrybutorem podlegają pod Rozporządzenie GPSR, a jeśli tak to jakie obowiązki w związku tym zostały na nich nałożone.

W kolejnym części opracowania skupimy się na obowiązkach nałożonych przez Rozporządzenie GPSR na sprzedających przez Internet oraz dostawców platform handlowych.