18 sierpnia, 2017 / Prawo / , ,

W art. 59 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1332) uregulowana została przez ustawodawcę kwestia kto może być stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na użytkowanie. Zgodnie z treścią powyższego przepisu „stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na użytkowanie jest wyłącznie inwestor.”

Pomimo, iż wydawałoby się, że treść w/w przepisu jest jednoznaczna i nie nasuwa żadnych wątpliwości, to jednak na jego tle w sprawie rozpatrywanej przed Naczelnym Sądem Administracyjnym pod sygnaturą akt II OSK 1869/15 pojawił się spór co do możliwości bycia stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na użytkowanie inne osoby niż inwestor.

W powyższej sprawie właściciel nieruchomości sąsiadującej z nieruchomością, która była przedmiotem postępowania, złożył do wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji powiatowego inspektora nadzoru budowlanego udzielającej pozwolenia na użytkowanie.

Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego, na podstawie art. 61a § 1 KPA, odmówił wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności, wskazując, że w sprawie wystąpiła przyczyna podmiotowa niedopuszczalności wszczęcia postępowania ze względu na brzmienie przepisu art. 59 ust 7 Prawa budowlanego.

Powyższe postanowienie utrzymane zostało w mocy przez głównego inspektora nadzoru budowlanego, który podzielił stanowisko organu pierwszej instancji, iż osoba składająca wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji nie jest stroną ze względu na treść art. 59 ust 7 ustawy Prawa budowlanego i nie przysługuje jej uprawnienie do żądania stwierdzenia nieważności decyzji.

Z powyższym postanowieniem nie zgodził się właściciel nieruchomości sąsiadującej z przedmiotową nieruchomością i wniósł skargę administracyjną na to postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Zarówno WSA w Warszawie, jak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 marca 2017 r., sygn. akt II OSK 1869/15, przyznali rację skarżącemu.

Sądy analizując kwestię legitymacji skarżącego w niniejszej sprawie, stwierdziły, że konstrukcja przepisu art. 59 ust. 7 Prawa budowlanego, zawęża krąg podmiotów mogących być stroną w stosunku do definicji strony z art. 28 KPA Ograniczenie to dotyczy przy tym postępowania prowadzonego w trybie jurysdykcyjnym, jak i w trybach nadzwyczajnych. Zgodnie z wykładnia podzieloną przez sądy administracyjne w niniejszej sprawie ograniczenie stron w postępowaniu, którego przedmiotem jest wydanie pozwolenia na użytkowanie wyłącznie do inwestora dotyczy tylko sytuacji, w których decyzja o pozwoleniu na użytkowanie została wydana po zakończeniu budowy zrealizowanej na podstawie pozwolenia na budowę i zgodnie z tymże funkcjonującym w obrocie prawnym pozwoleniem. Tylko bowiem w takim przypadku można uznać, że interesy innych podmiotów, które podlegały ocenie na wcześniejszych etapach szeroko pojmowanego procesu budowlanego nie zostaną naruszone. W przypadku zatem skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem decyzji o pozwoleniu na budowę, a taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie, stosowanie art. 59 ust. 7 Prawa budowlanego doznaje ograniczenia. Przepis art. 59 ust. 7 Prawa budowlanego w zakresie określenia stron postępowania o udzielenie pozwolenia na użytkowanie nie dotyczy, natomiast sytuacji, gdy decyzja o pozwoleniu na użytkowanie jest skutkiem postępowania naprawczego w sytuacji wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji o pozwoleniu na budowę, legalizacji samowoli budowlanej lub też odstępstw od warunków pozwolenia.

Wskazując na powyższe, sąd administracyjne w przedmiotowej sprawie stwierdziły, że skoro nie zostało ostatecznie zakończone postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę, w oparciu o którą to decyzję wydano przedmiotowe pozwolenie na użytkowanie, to nie można było przyjąć, że kwestia braku interesu prawnego skarżącego w żądaniu wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności pozwolenia na użytkowanie jest oczywista i nie wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.