W postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, Zamawiający mogą żądać od Wykonawców wniesienia wadium. Ustawa Prawo zamówień publicznych nie zawiera szczegółowych regulacji, dotyczących wadium wniesionego w formie gwarancji ubezpieczeniowej lub bankowej. Wymogi co do gwarancji określają zwykle Zamawiający w dokumentach postępowania.
W jednej ze spraw rozstrzyganych przed Krajową Izbą Odwoławczą analizowano, czy klauzula poddająca wszelkie spory wynikające z gwarancji jurysdykcji sądów polskich jest zgodna z przepisami prawa zamówień publicznych.
Jurysdykcja sądów polskich
Zamawiający wskazał w SWZ, że wadium wniesione w formie gwarancji (bankowej czy ubezpieczeniowej) musi mieć taką samą płynność jak wadium wniesione w pieniądzu – dochodzenie roszczenia z tytułu wadium wniesionego w tej formie nie może być utrudnione. Dlatego w treści gwarancji powinna znaleźć się klauzula stanowiąca, iż wszystkie spory odnośnie gwarancji będą rozstrzygane zgodnie z prawem polskim i poddane jurysdykcji sądów polskich, chyba że wynika to z przepisów prawa.
Wykonawca złożył gwarancję, wskazującą, że spory, które mogą wyniknąć na tle gwarancji będą rozstrzygane przez sąd miejscowo właściwy dla siedziby gwaranta, tj. firmy (…) z siedzibą w Londynie, czyli przez sąd brytyjski. Zamawiający odrzucił ofertę Wykonawcę z uwagi na wadliwe wniesienie wadium.
Stanowisko KIO
W ocenie Izby zapis dotyczący sądu właściwego do rozstrzygnięcia sprawy przesądził o nieprawidłowości wniesionego wadium, co powinno skutkować odrzuceniem oferty wykonawcy, który dostarczył Zamawiającemu dokument wadialny zawierający treść sprzeczną z wymaganiami Zamawiającego. Argumentacja Konsorcjum sprowadzająca się do próby wykazania, że przepisy ustawy PZP nie dają uprawnienia Zamawiającym do jednostronnego kreowania zasad wnoszenia wadium, w tym narzucania klauzuli prorogacyjnej, jest nie do zaakceptowania. Zamawiający ma swobodę w tworzeniu i doprecyzowaniu warunków zamówienia zgodnie ze swoimi potrzebami. Nie może jedynie tworzyć takich wymagań, które byłyby sprzeczne z ustawą PZP lub innymi powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. (…) Zamawiający miał prawo wymagać od wykonawców wniesienia wadium w takiej formie, aby dochodzenie ewentualnych roszczeń z gwarancji nie było utrudnione.
