Podatnik uzyskujący dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (IP) wytworzonego, rozwiniętego lub ulepszonego przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej (B+R) może opodatkować te dochody preferencyjną stawką 5%. Niższa stawka podatkowa jest wykorzystywana na szeroką skalę zwłaszcza w branży IT. Wymogiem jest prowadzenie specjalnej ewidencji, co w praktyce sprowadza się do wyodrębnienia każdego kwalifikowanego IP w prowadzonych księgach rachunkowych, do prowadzenia tych ksiąg w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane IP, czy też do wyodrębnienia w księgach kosztów potrzebnych do kalkulacji wskaźnika NEXUS przypadających na każde kwalifikowane IP, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu. Jak się okazuje, ewidencja nie musi być prowadzona na bieżąco.
Jakie stanowisko zajmowały organy podatkowe
W opinii dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej prowadzenie ewidencji na cele IP BOX powinno być dokonywane „na bieżąco”, co oznacza, że podatnicy mogą skorzystać z preferencyjnego opodatkowania stawką 5% dopiero od momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji. Mimo iż, przepisy nie wykluczają możliwości skorzystania z ulgi IP BOX wstecz, to w opinii organów, czynnikiem wykluczającym podatnika ze skorzystania z tej preferencji za lata ubiegłe będzie brak posiadania ewidencji IP BOX sporządzanej „na bieżąco” w minionym okresie.
Sądy po stronie podatników
Zdaniem wojewódzkich sądów administracyjnych nie ma podstaw do wskazania, że warunkiem uznania ewidencji za prawidłową jest jej prowadzenie „na bieżąco” – nie wynika to z przepisów ustawy o PIT i ustawy o CIT. Takie stanowisko znajdziemy m.in. w wyroku WSA w Białymstoku z 28 października 2022 r. (I SA/Bk 350/22): „Przepisy o IP Box nie narzucają przy tym konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box. Dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, by ewidencja ta była prowadzona w sposób należyty tak, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5 proc. oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu. Ewidencja ma być sporządzona w sposób mający osiągać wskazany cel. Jeżeli ten cel spełnia należy ją uznać za prowadzoną w sposób należyty.” Nie ulega wątpliwości, że stanowisko sądów administracyjnych jest korzystne dla podatników.