Odpowiedzialność solidarna Inwestora za zobowiązania Generalnego Wykonawcy w restrukturyzacji
W praktyce obrotu gospodarczego zdarza się, że kontrahent zalega z zapłatą wynagrodzenia. Przyczyny takiego stanu rzeczą mogą leżeć po stronie kontrahenta albo być od niego całkowite niezależne. Szczególną sferą obrotu, w której występują tego rodzaju zjawiska są roboty budowlane i sytuacje braku zapłaty przez Generalnego Wykonawcę na rzecz Podwykonawcy. Niezależnie od przyczyn, brak zapłaty wynagrodzenia za wykonane prace lub usługi może skutkować utratą płynności finansowej Podwykonawcy.
Zabezpieczeniu interesów Podwykonawcy na wypadek braku zapłaty od Generalnego Wykonawcy służyć ma instytucja solidarnej odpowiedzialności Inwestora za zobowiązanie Generalnego Wykonawcy do zapłaty wynagrodzenia Podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych (art. 6471 k.c. lub art. 465 ustawy Prawo zamówień publicznych). Oczywiście, aby owa solidarna odpowiedzialność Inwestora się zaktualizowała powinny zostać spełnione ustawowe przesłanki, jednakże z uwagi na przedmiot wpisu nie będę one w tym miejscu omawiane.
Warto pochylić się na zagadnieniem zakresu odpowiedzialności solidarnej Inwestora za zobowiązania Generalnego Wykonawcy będącego w restrukturyzacji. W toku postępowania restrukturyzacyjnego dłużnik bowiem dąży między innymi do zawarcia układu z wierzycielami, którymi mogą być jego Podwykonawcy, którym zalega z zapłatą wynagrodzenia. Propozycje układowe, zgodnie z brzmieniem art. 156 ustawy Prawo restrukturyzacyjne, mogą przewidywać różne rozwiązania, m.in. odroczenie terminu zapłaty, rozłożenie spłaty na raty, konwersję wierzytelności na udziały lub akcje, ale przede wszystkim zmniejszenie wysokości zobowiązania.
Powstaje pytanie, jak przykładowa redukcja zobowiązania z tytułu zapłaty wynagrodzenia Generalnego Wykonawcy wobec Podwykonawcy, wynikająca z przyjętego układu, zakładająca redukcję zobowiązań o 50%, wpływa na zakres odpowiedzialności Inwestora za solidarny dług?
Odpowiedź na to pytanie znajduje się w art. 167 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Przepis stanowi bowiem, że układ nie narusza praw wierzyciela (Podwykonawcy) wobec współdłużnika dłużnika (Inwestora). To oznacza, że co do zasady nawet wyrażenie przez Podwykonawcę zgody na zawarcie układu przewidującego redukcję jego wierzytelności, dłużnik solidarny odpowiada w dotychczasowym zakresie, a więc Inwestor pozostanie obowiązany do spełnienia dotychczasowego zobowiązania w całości.